ਤਿਰੁਮਾਲਾ ਤਿਰੂਪਤੀ ਦੇਵਸਥਾਨਮ (TTD) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਪਿਆਰੀ ਮਿਠਾਈ ਹੈ ਜੋ ਤਿਰੂਪਤੀ ਲੱਡੂ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਈ ਹੈ। ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਦੇ ਕਰੀਬ ਵਿਕਣ ਵਾਲੀ ਮਿਠਾਈ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਮਿਠਾਈ ਨੇ ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਦੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐਨ. ਚੰਦਰਬਾਬੂ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ‘ਤੇ ਵਾਈ.ਐਸ. ਮੋਹਨ ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਲੱਡੂ ਬਣਾਉਣ ਵੇਲੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਨਾਲ ਦਾਗੀ ਘਿਓ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ।
TTD ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ, ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਜੋ ਮਿਲਾਵਟ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। TTD ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੇ. ਸ਼ਿਆਮਲਾ ਰਾਓ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਸਪਲਾਇਰਾਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ, ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਜੇਪੀ ਨੱਡਾ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਨੱਡਾ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਢੁਕਵੇਂ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਤਿਰੂਪਤੀ ਲੱਡੂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤ (ਜੀਆਈ) ਟੈਗ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸਵਾਦ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਮਿਠਾਈ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਰਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਸਥਾ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਤਵੰਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਡੂ, ਮੂਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਿਚ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। 2019 ਅਤੇ 2024 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿੱਲੀ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਲੱਡੂ ਭੇਂਟ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਾਣ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਸਮਾਰੋਹ ਲਈ ਇੱਕ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੱਡੂ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਗਏ। ਅਯੁੱਧਿਆ ਮੰਦਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪੁਜਾਰੀ ਅਚਾਰੀਆ ਸਤੇਂਦਰ ਦਾਸ ਨੇ ਲੱਡੂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਦੀ ਕਥਿਤ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਦੁੱਖ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਹ ਮੁਆਫ਼ੀਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।”
ਦਾਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਏਜੰਸੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹੰਗਾਮੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਜਗਨ ਮੋਹਨ ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਦੱਸਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਖਾਰਿਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਾਇਡੂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
ਰੈਡੀ ਨੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ “ਮਨਘੜਤ ਕਹਾਣੀ” ਕਰਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਾਇਡੂ ਸਿਆਸੀ ਲਾਭ ਲਈ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ, ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਵੈਂਕਟੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦੀ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ “ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ” ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।
