ਮਸਕਟ: ਦੱਖਣੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਬੰਦਰਗਾਹ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਪੈਲੈਂਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣਕ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਖੇਪ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 14 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 750 ਹੋਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਦੇ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਸ਼ਾਹਿਦ ਰਾਜਾਈ ਬੰਦਰਗਾਹ ‘ਤੇ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤਹਿਰਾਨ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ‘ਤੇ ਤੀਜੇ ਦੌਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਮਿਲੇ।
ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਮਾਕਾ ਕਿਸੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅੱਬਾਸ ਅਰਾਘਚੀ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ “ਸਾਡੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਜਾਇਜ਼ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਕਤਲ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ‘ਤੇ ਹਨ।”
ਈਰਾਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਐਸਕੰਦਰ ਮੋਮੇਨੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੱਸੀ ਪਰ ਬੰਦਰ ਅੱਬਾਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਅੱਗ ਕਾਰਨ ਹੋਰ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਦੇ ਵੀ ਫਟਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ।
ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬਾਲਣ ਲਈ ਰਸਾਇਣ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ‘ਤੇ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਸਨ।
ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀ ਐਂਬਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਸੋਡੀਅਮ ਪਰਕਲੋਰੇਟ ਰਾਕੇਟ ਫਿਊਲ” ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਪ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਬੰਦਰਗਾਹ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਇਹ ਬਾਲਣ ਚੀਨ ਤੋਂ ਦੋ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਈਰਾਨ ਭੇਜੀ ਗਈ ਖੇਪ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਭਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਸੀ, ਜੋ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਨਾਲ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਸਿੱਧੇ ਹਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਐਂਬਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਅੱਗ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਈਰਾਨੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਠੋਸ ਬਾਲਣ ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਪ ਦੇ ਗਲਤ ਸਟੋਰੇਜ ਕਾਰਨ ਲੱਗੀ ਸੀ।”
ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਪ੍ਰੈਸ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਹਾਜ਼-ਟਰੈਕਿੰਗ ਡੇਟਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਲਿਜਾਣ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਐਂਬਰੇ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਕਿਹਾ ਹੈ।
ਈਰਾਨ ਨੇ ਖੇਪ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਟਿੱਪਣੀ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਬੇਨਤੀ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਰਸਾਇਣ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹਟਾਏ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ 2020 ਵਿੱਚ ਬੇਰੂਤ ਬੰਦਰਗਾਹ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਸੈਂਕੜੇ ਟਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸਫੋਟਕ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ 6,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ।
ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹਿਦ ਰਾਜਾਈ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਫੁਟੇਜ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਗ ਵਿੱਚੋਂ ਲਾਲ ਧੂੰਆਂ ਉੱਠਦਾ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰਸਾਇਣਕ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਲਾ ਧੂੰਆਂ ਨਿਕਲਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਕਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜਾਂ ਮੀਲ ਦੂਰ ਇਮਾਰਤਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਉੱਡਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।
ਸੂਬਾਈ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੇਹਰਦਾਦ ਹਸਨਜ਼ਾਦੇਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਮਾਕਾ ਰਾਜਾਈ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਧਮਾਕੇ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਢਹਿ ਗਈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੁਰੰਤ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵੇਰਵਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਰਾਜਾਈ ਬੰਦਰਗਾਹ ਈਰਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਹਿਰਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1,050 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੋਰਮੁਜ਼ ਜਲਡਮਰੂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਹੋਰਮੁਜ਼ ਜਲਡਮਰੂ ਫਾਰਸ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੰਗ ਰਸਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੇਲ ਵਪਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
